Protez Diş Nedir, Protez Diş Nasıl Yapılır?
Ağızda çeşitli nedenlerle estetik bozuklukların veya kaybedilmiş olan dişlerin yerine konan, kişilerin estetik ve fonksiyonel olarak ihtiyaçlarını gideren tüm yapay oluşumlar protezdir (takma diş). Genel olarak diş kayıpları, diş eti hastalıklarının tedavi edilmemesi sonucunda oluşabilmektedir
Diş Protezi’nin Amacı Nedir?
Protezde, hastanın kaybolan fonksiyonları tekrar kazandırılmaya çalışılırken, aynı zamanda bozulan konuşmasının da düzeltilmesi ve estetik görünümün de daha iyi olması amaçlanmaktadır. Böylelikle büyük oranda kaybedilen ağız sağlığı düzeltilirken toplum içinde eksik ya da harap olmuş dişlerle yaşamak zorunda kalan bireylerin psikolojik açıdan da desteklenmesi sağlanır. Çünkü bu şekilde yaşamlarını (bir süre de olsa) sürdürmek zorunda kalan bireyler, öncelikle gülmeyi unuturlar. Bu da fonksiyonel bozuklukların yanı sıra, insanlarda kendine güven duygusunun zedelenmesine neden olur. Bu tip hastalara yapılan çeşitli protezlerle insanların yaşam kalitesinin yükseltilmesi amaçlanır.
Protez Çeşitleri :
1-Sabit Protezler
Dişte yapılan preperasyon sonrası alınan ölçülerden elde edilen modeller üzerinde hazırlanan yapıların, ağıza uyumlanarak, dişin üzerinde sabit olarak kalacak şekilde yapıştırılması ile oluşturulan protez çeşitleridir. Protezde seramik malzemelerin alt yapısında genel olarak metal alaşımlar, full seramik malzemeler ve zirkonyum kullanılır.
-Kuron
Tek dişi ilgilendiren madde kayıpları ve estetik problemler için Kuron yapılır. Dişten ölçü alınarak teknisyene gönderilen model üzerinde teknisyen, önce dayanıklılığı sağlayacak alt yapıyı, daha sonra da onun üzerinde estetiği sağlayacak porselen (veya artık daha az tercih edilen akrilik) üst yapıyı hazırlar.
-Köprü
Birden fazla diş eksikliğinde, eksik alana en yakın dişlerin dayanak olarak kullanılması ile boşlukların telafi edildiği ve daimi olarak ağızda kalan yapılara Köprü denir. Ancak, dayanak olarak kullanılacak dişler sağlıklı ve üzerlerine gelecek kuvvete dayanacak kadar da yeterli mesafede olmalıdır.
-Lamine Veneer
Ön dişlerde, renk değişiklikleri, pozisyon, yapı ve şekil bozuklukları ya da dişler arasındaki mevcut aralıklar estetik sorunlara yol açar. Lamine, dişin sadece ön yüzeyinde, mine sınırları dahilinde, çok az bir preparasyon uygulanarak yapılan protetik yaklaşımdır. Dolgu teknolojisinin ve yapıştırma mekanizmalarının son yıllardaki gelişimi sayesinde, dolgu malzemeleri ile de lamine uygulamalar yapılmaktadır.
2-Hareketli Protezler
Hasta tarafından takıp çıkartılabilen ve eksik dişlerin yerini tutan yapay bir aygıt olarak düşünebiliriz.Dayanak dişlerin gelecek yükü kaldıramayacağı, geniş diş eksikliği içeren durumlarda ya da diş ile sonlanmayan eksik diş alanları olduğunda ya da ağızda hiç diş olmadığında hareketli protezler uygulanır.
-Hareketli Bölümlü Protez
Diş ve doku destekli protetik uygulamalardır. Diş desteği için, dişin diş etine yakın bombeli alan altında kalan kısmına, kroşe diye adlandırılan uçlar gelerek tutuculuk sağlanır. Doku desteğini protezin oturduğu doku yüzeyi sağlar. Böylece kuvvet, diş ve dokuya dağıtılmış olur.
-Total (Tam) Protez
Ağızda dayanak olarak alınacak hiç dişi kalmamışsa, kuvvet iletimi, destek ve tutuculuk protezin doku yüzeyine oturmasıyla sağlanır. Tamamen doku destekli protetik uygulamalar total protez diye adlandırılır.
3-İmplant Protezler
Çeşitli nedenlerden dolayı kaybedilen dişlerin fonksiyon, estetik ve fonetik görevlerinin implant destekli protezlerle yeniden kazandırılması işlevini üstlenmektedir. Diş implantları eksik olan dişlerin fonksiyon ve estetiğini sağlamak amacıyla çene kemiğine yerleştirilen vida şeklinde titanyumdan yapılmış doku dostu yapay köklerdir. Diş implantları genel olarak tek diş eksikliklerinde, birden fazla diş eksikliklerinde, tam dişsizlik durumlarında ve ortodontik ankraj amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır.
A- İmplant üstü hareketli protezler
B- İmplant üstü sabit protezler